Jak wyglądało ostatnie dwa lata planowania procesu sprawiedliwej transformacji w Wielkopolsce Wschodniej? Czy proces ten można skopiować w innych regionach węglowych? O tym w raporcie autorstwa socjologa Przemysława Sadury.

Raport „Przeminęło z węglem. Wielkopolska Wschodnia w poszukiwaniu nowej energii” autorstwa profesora Przemysława Sadury, to niezwykła historia regionu, który powstał wraz z odkryciem węgla brunatnego. Konin i okolice, które przez lata swoją gospodarkę opierały na wydobyciu surowca, dziś muszą odpowiedzieć sobie na pytanie czy istnieje „życie po węglu”. Opracowanie to, to także historia wyjątkowej mobilizacji społeczności regionu, która postanowiła podjąć wyzwanie i „wymyślić się” na nowo. Do tego potrzeba wielkiej determinacji, odwagi i wizji.

Samorząd Wielkopolski Wschodniej zadeklarował chęć osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2040 r. – dekadę wcześniej niż zakładają cele polityki UE. Aby skorzystać z unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, region sporządził Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji (TPST), za którym stoją większe ambicje niż transformacja energetyczna oraz odejście od wydobycia i spalania węgla. Wielkopolsce Wschodniej nie brakuje myśli przewodniej, czy pomysłu na siebie. Region ten planuje stać się doliną zielonej energetyki, pragnie dywersyfikować gospodarkę, odnawiać zasoby wodne, rekultywować zdegradowane tereny oraz rozwijać kulturę.

W raporcie cytowane są osoby, które aktywnie tworzą sprawiedliwą transformację w regionie. Są to przedstawiciele samorządu, górników, przedsiębiorców, biznesu, mieszkańców czy organizacji społecznych. Bez społecznego zaangażowania transformacja w Wielkopolsce Wschodniej nie byłaby możliwa. 

Premiera raportu odbyła się pod koniec października podczas konferencji „Przeminęło z węglem. Regiony górnicze w poszukiwaniu nowej energii”. Podczas wydarzenia eksperci próbowali odpowiedzieć sobie na pytanie czy istnieje „życie po węglu”. Dla regionów, które przez lata rosły na „węglowych sterydach”, odchodzenie od paliw kopalnych, to wyjątkowo ciężki i bolesny proces. – To będzie wiązało się ze zmianą struktury gospodarczej i społecznej, dlatego jest to tak trudny proces – mówił Maciej Sytek, prezes Agencji Rozwoju Regionalnego w Koninie.

Raport można pobrać TUTAJ.

fot. Adam Jaroński

Alina Pogoda, Polska Zielona Sieć