Wiemy, że wielu oczekuje prostej recepty. Niestety na złożony problem nie ma odpowiedzi, którą da się zawrzeć w jednym lub w kilku zdaniach. Nie oznacza to jednak, że odpowiedź nie istnieje.
1. Po pierwsze, nie próbujmy na nowo „odkrywać Ameryki”, tylko korzystajmy z wiedzy i doświadczeń zgromadzonych przez innych.
Nie jesteśmy bowiem pierwszym regionem, który stanął przed takim wyzwaniem. Biorąc pod uwagę wszystkie dotychczasowe transformacje, ich pozytywne i negatywne skutki, Międzynarodowa Organizacja Pracy stworzyła model transformacji sprawiedliwej społecznie czyli minimalizującej lub wykluczającej negatywne skutki dla pracowników i lokalnych społeczności, który nosi angielską nazwę JUST TRANSITION. Nasza wizja transformacji opiera się właśnie na założeniach tego modelu.
2. Po drugie, nie szukajmy rozwiązania w jednym dużym inwestorze,
który zastąpi kopalnie i elektrownie. To może być droga, która z uzależnienia lokalnej gospodarki od jednej monokultury przemysłowej doprowadzi do wpadnięcia w kolejną. Szukajmy rozwoju rozproszonego.
3. Po trzecie, ten proces będzie rozłożony na lata.
Nic nie zadzieje się natychmiast. Żadne działanie nie przyniesie natychmiastowego skutku. Transformacja to perspektywa 10-15 lat. Tak, jak nikt nagle nie zamknie kopalni czy elektrowni, bo to nierealne, tak samo transformacja, nie wydarzy się z dnia na dzień.
4. Wszystko trzeba dobrze zaplanować, dlatego na początku najważniejsze jest zrobienie porządnej diagnozy, następnie konsultacji z wszystkimi interesariuszami,
a w rezultacie opracowanie strategii z jasno wskazanymi źródłami finansowania. Strategia musi zafunkcjonować możliwie szybko. Najlepiej w tym roku.
5. Choć duże inwestycje strukturalne są bardzo potrzebne to o sukcesie zadecydują dziesiątki, jeśli nie setki małych projektów.
Musimy postawić na badania i rozwój, na jakość kształcenia zawodowego, w tym wąskie specjalizacje, umiejętności społeczne, tworzenie miejsc dla lokalnej społeczności, pobudzanie kreatywności młodzieży, prowadzenie działań wzmacniających regionalną tożsamość… i wiele, wiele innych.
Zagadnień do ogarnięcia jest naprawdę dużo. Poniżej dodajemy jeszcze hasłowo o czym innym należy pamiętać. Dwie pierwsze kwestie, które od razu przychodzą na myśl to kompleksowe zajęcie się przyszłością pracowników odchodzących z sektora górniczo-energetycznego i kwestie ekologiczne związane z wydobyciem węgla.
Inne to:
- Symbol nowej ery
- Zachowanie dziedzictwa
- Warunki życia i rozwoju
- Rozwój ośrodków miejskich
- Wzmacnianie potencjałów lokalnych
- Wykorzystanie obecnej infrastruktury i umiejętności
- Tereny inwestycyjne
- Infrastruktura
- Kapitał ludzki
- Społeczeństwo obywatelskie
- Edukacja
- Kultura
- Mieszkalnictwo komunalne
- Zachowanie energetycznego charakteru regionu
- Zahamowanie odpływu mieszkańców
- Emigracja zarobkowa
i wiele innych zagadnień…
Autorka: Agata Kuźmińska
Tekst pochodzi ze strony Transformacja Wielkopolski Wschodniej