Wymiana doświadczeń i głosy mówiące o potrzebnych reformach. Przedstawiciele urzędów miast i samorządów wzięli udział w warsztacie o adaptacji miast do zmian klimatu. Spotkanie, zorganizowane przez Polską Zieloną Sieć w ramach projektu ROPT 2.0, odbyło się 13 listopada 2024 w Rybniku. Warsztat poprowadzili Aleksander Krajewski – architekt krajobrazu i założyciel pracowni Blomm oraz Witold Szwedkowski, aktywista miejski i członek Stowarzyszenia Architektury Krajobrazu SAK.

Obecnie w miastach żyje ponad połowa populacji świata. Według prognoz liczba ta będzie rosła – w 2050 roku aż 7 na 10 osób zamieszka w obszarach zurbanizowanych. To właśnie te tereny są szczególnie narażone na skutki katastrofy klimatycznej. W związku z tym konieczne jest podjęcie zdecydowanych działań, które zwiększą odporność miejskich obszarów na zmiany klimatu i poprawią jakość życia ich mieszkańców. 

Miasta konsumują 70–80% energii, która jest wytwarzana poza ich granicami – co oznacza, że utrzymanie każdego ośrodka wiąże się z oddziaływaniem nie tylko na najbliższą okolicę (przez zjawiska takie jak miejska wyspa ciepła, czyli gromadzenie ciepła przez zabudowę czy brak retencji wody – przyp. red. ), ale również globalnie, na zasoby, które muszą być do miast dostarczane.” – tłumaczył Aleksander Krajewski, architekt krajobrazu, uzasadniając potrzebę adaptacji miast do zmian klimatu. Jedną z nich jest odbetonowanie i wprowadzenie do tkanki miejskiej więcej zieleni. Bez tej adaptacji, jak podkreślił, utrzymanie miast staje się trudne, szczególnie w obliczu nasilającej się urbanizacji.

Witold Szwedkowski, aktywista miejski, podkreślał z kolei, jak daleko i w jakim tempie zachodzą zmiany klimatu. Odwołał się o koncepcji tzw. granic planetarnych, które definiują obszar bezpiecznej działalności człowieka, pozwalający na utrzymanie stabilności ekosystemów. Granice te dotyczą 9 procesów zachodzących naszej planecie m.in. zmiany klimatu, utrata bioróżnorodności, zakwaszenie oceanów, ubytek warstwy ozonowej  etc. Przekroczenie pewnego poziomu tych zmian oznacza, że zmiany w ekosystemie stają się nieodwracalne.

„Koncepcja granic planetarnych powstała w 2009 r. Zespół naukowców ze Szwecji i Australii uznał wtedy, że 7 z 9 wyznaczonych kryteriów mieści się w bezpiecznym zakresie. Zaledwie 14 lat później mamy już przekroczone 7 z nich.”

Zdaniem aktywisty do takiej sytuacji doprowadziła rabunkowa gospodarka, od dekad, prowadzona przez człowieka. „Dajemy prym gospodarce, a przyroda ma nam jedynie służyć. Zapominamy o tym, że na dłuższą metę przyroda daje nam o wiele większe korzyści. Prowadzimy gospodarkę rabunkową zamiast dążyć do zrównoważonego rozwoju” – podkreślił.

Warsztat realizowany jest w ramach projektu „Regionalne Obserwatorium Procesu Transformacji 2.0 (ROPT 2.0)”. Okres realizacji projektu: 01.04.2024 – 31.12.2026. Wartość projektu: 11.420.126,06 PLN, w całości dofinansowany z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Liderem projektu jest Województwo Śląskie.

Więcej o projekcie ROPT 2.0 przeczytasz tutaj: https://zielonasiec.pl/regionalne-obserwatorium-procesu-transformacji-2-0-ropt-2-0/