13 lipca odbyło się seminarium organizowane przez WWF Polska, którego tematem było włącznie miast w programowanie Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Podczas rozmowy mocno podkreślona została konieczność ogłoszenia przez Polskę daty odejścia od węgla, co może być warunkiem uzyskania pieniędzy z Funduszu.

Krzysztof Wójcik, przedstawiciel Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej w Komisji Europejskiej, zwrócił uwagę na to, że Komisja Europejska jest skłonna udzielić wsparcia nie tylko regionowi konińskiemu, wałbrzyskiemu i śląskiemu, ale również pozostałym, w których ma miejsce wydobycie węgla. Jednak aby regiony węglowe z województwa małopolskiego i lubelskiego oraz region bełchatowski i worek turoszowski mogły się ubiegać o pieniądze z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, muszą zacząć przeprowadzać transformację i pokazać jakie będą zrobione w jej obszarze postępy do 2030 roku. Krzysztof Wójcik podkreślił, że nie może być takiej sytuacji, że region, który zwiększa wydobycie węgla i zatrudnienie w tej gałęzi przemysłu oraz otwiera nowe złoża, będzie dostawał wsparcie z Unii Europejskiej na transformację, której nie przeprowadza. Ponadto przedstawiciel Komisji Europejskiej zachęcił regiony węglowe do tego, aby najbardziej czasochłonne i kosztowne projekty zgłaszać do Funduszu w pierwszej kolejności, ponieważ 6 mld z puli 8 mld euro przeznaczonych dla Polski, będzie musiało zostać wydanych w ciągu pierwszych 4 lat od rozpoczęcia finansowania.

Prezydent miasta Jastrzębie-Zdrój oraz prezeska Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce Anna Hetman zaznaczyła, że bardzo ważnym kierunkiem wydania pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji przez regiony górnicze powinna być kampania społeczna mająca na celu zmianę spojrzenia mieszkańców na transformację.

Rodziny górnicze nie wyobrażają sobie innego przemysłu niż górnictwo. Programy i działania społeczne muszą być zorganizowane w tym kierunku, aby społeczeństwo było gotowe na zmianę – mówiła pani prezydent.

W webinarium wzięły udział również osoby z think-tanku WiseEuropa zajmującego się ekonomią, polityką gospodarczą i społeczną oraz stosunkami międzynarodowymi. Analityczka think-tanku Zofia Wetmańska przybliżyła działanie Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji, podkreślając przy tym znaczenie sektora prywatnego, który szybko reaguje na sprzyjające regulacje i skutecznie włącza się w inwestowanie w zielone technologie. Prezes Zarządu WiseEuropa Maciej Bukowski przedstawił źródła finansowania transformacji na poziomie lokalnym, wymieniając środki prywatne, krajowe środki publiczne oraz fundusze unijne. Podał również przykład sukcesu transformacji w hiszpańskim mieście Bilbao, gdzie po kryzysie naftowym w latach 70. spadła rentowność przemysłu i bezrobocie wzrosło do 25%. Miasto powołało dedykowane instytucje w celu zajęcia się problemami społecznymi wynikającymi z restrukturyzacji oraz zmian demograficznych. Ponadto podeszło kompleksowo i długookresowo do rewitalizacji terenów poprzemysłowych, dzięki czemu z powodzeniem zrealizowało swoje flagowe projekty, takie jak park technologiczny, w którym znalazło zatrudnienie 8200 pracowników.

Podczas sesji z pytaniami Krzysztof Wójcik powiedział, że w Parlamencie Europejskim wciąż trwają dyskusje dotyczące uwarunkowania dostępu do wsparcia z Funduszu od przyjęcia przez państwo zobowiązania do neutralności klimatycznej do 2050 roku. Ponadto zaznaczył, że regiony, które nie zostaną objęte Funduszem Sprawiedliwej Transformacji, mogą ubiegać się o wsparcie w procesie transformacji z innych funduszy unijnych, takich jak Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego czy Europejski Fundusz Społeczny. Prezydent Anna Hetman w swojej końcowej wypowiedzi zaapelowała do samorządów wojewódzkich, aby stały się liderem koordynowania rozmów i konsultacji potrzebnych do rzetelnego przygotowania planów sprawiedliwej transformacji.